اینترونشنال الکتروفیزیولوژی


اگر به تازگی اصطلاح الکتروفیزیولوژی را شنیده اید و می خواهید بدانید این شاخه از پزشکی شامل چه چیزهایی است و متخصص الکتروفیزیولوژی یا EPS در چه زمینه های قلبی تخصص دارد با ما در این مقاله همراه باشید.

رشته اینترونشنال الکتروفیزیولوژی چیست؟

رشته اینترونشنال الکتروفیزیولوژی به بررسی انواع ضربان های کند( برادی کاردی) و ضربان های تند(تاکی کاردی) که همه ی آنها تحت عنوان تپش قلب یا لرزش سینه شناخته می شوند، می پردازد. در این رشته ی پزشکی، راه های شناخت و درمان سنکوپ که اغلب با تشنج اشتباه گرفته می شود، مورد بررسی قرار می گیرد. تعبیه و نصب انواع باتری های قلبی (ضربان ساز و شوک دهنده) نیز از اقدامات تخصصی در حوزه این رشته است. روش نوین درمانی تحت نام ابلیشن که درمان قطعی انواع بیماری های آریتمی قلب محسوب می شود نیز از اقدامات مهم این رشته ی پزشکی است.

اقدامات تشخیصی در اینترونشنال الکتروفیزیولوژی

در این رشته، پزشک متخصص الکتروفیزیولوژی با استفاده از تست های تشخیصی مثل نوار قلب و هولتر اقدام به بررسی سیستم هدایت قلبی و آریتمی های قلبی بیمار می نماید. در صورتی که بعد از بررسی نوار قلب و هولتر 24 ساعته نیز علائم آریتمی بیمار قابل مشاهده نباشد، پزشک برای بررسی دقیق مسیر هدایتی قلب یا القا آریتمی در فرد نیاز به مطالعه الکتروفیزیولوژی خواهد داشت.
همچنین روش مطالعه الکتروفیژیولوژی برای بررسی احتمال مرگ ناگهانی به دلیل وجود بیماری های قلبی از قبیل نارسایی قلبی یا وقوع سکته های قلبی یا داشتن عوامل زمینه ساز آریتمی نیز استفاده می گردد.

روش انجام مطالعه الکتروفیزیولوژی

روش مطالعه الکتروفیزیولوژی، روشی کم خطر برای بررسی وضعیت سلامت قلب است. این روش به طور کلی بسیار به عمل آنژیوگرافی شباهت دارد. از تفاوت های این روش با آنژیوگرافی استفاده از سرخرگ به جای سیاهرگ است.
بیماری که باید تحت مطالعه الکتروفیزیولوژی قرار بگیرد می بایست از یک روز قبل در بیمارستان بستری شود. فرد باید حداقل 6 ساعت قبل از الکتروفیزیولوژی ناشتا باشد و پزشک خود را در جریان تمامی داروهایی که مصرف میکند قرار بدهد برای مثال مصرف برخی داروها مثل پروپرانول و وروپامیل باعث ایجاد اختلال در درورند مطالعه الکتروفیزیولوژی می شوند که باید پیش از انجام مطالعه مصرف آنها قطع شود.
در این مطالعه هیچ نیاز به بیهوشی نیست و فقط ناحیه کشاله ران به صورت موضعی بی حس می شود و پزشک از راه سیاهرگ در این ناحیه، کاتتر پزشکی را وارد رگ می کند و با کمک گرفتن از فلوروسکوپ آن را به سمت قلب هدایت می کند و نواحی مشکوک به وجود آریتمی و اختلال عملکرد را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد و تمامی اطلاعات مورد نیاز در مورد وجود انسداد را بدست می آورد.
در طی مطالعه برای بررسی واکنش و عملکرد قلب از طریق کاتتر، پالس های الکتریکی(شوک) کوچکی به قلب وارد می شود تا باعث ایجاد تپش در قلب شوند. بعد از اتمام بررسی، کاتتر از همان ناحیه کشاله ران خارج می شود و برای جلوگیری از خونریزی پرستار با فشار دست به مدت 5 دقیقه آن ناحیه را نگه می دارد. سپس یک کیسه شنی روی پانسمان محل ورود کاتتر قرار داده می شود و فرد بیمار را بخش منتقل خواهند کرد.
مدت 4-6 ساعت بعد از الکتروفیزیولوژی توصیه می شود بیمار بی حرکت بو تحت کنترل باقی بماند زیرا هرگونه حرکت پا در این مدت می تواند با خونریزی همراه باشد. یک روز بعد نیز بیمار می تواند حمام نماید و به راحتی راه برود.

اقدامات درمانی بعد از انجام مطالعه الکتروفیزیولوژی

هنگامی که مطالعه الکتروفیزیولوژی انجام می گیرد چند احتمال وجود دارد:
1. هیچ اختلال یا آرتیمی القاپذیری در طی مطالعه دیده نشود که معمولا نیازی به اقدام درمانی دیگری ندارد و بیمار روز بعد از بیمارستان مرخص خواهد شد.
2. اختلال هدایتی از جمله سندرم گره سینوسی مشاهده شود که در مدت بستری بیمار در بیمارستان برای اون پیس میکر تعبیه خواهد شد.
3. آریتمی های بازچرخشی در حین مطالعه، مشاهده شود که اقدام درمانی ابلیشن در حین مطالعه برای درمان آن انجام می شود.
4. ممکن است آریتمی های خطرناک بطنی مشاهده شود که در این صورت باید برای بیمار دفیبریلاتور برای پیشگیری از مرگ ناکهانی تعبیه شود.
5. در مواردی نادر نیز با وجود عدم ایجاد آریتمی بعد از ایجاد پالس های الکتریکی، ممکن است پزشک نیاز به انجام اقدامات دیگری از جمله آزمون tilt را در مبتلایان به سنکوپ داشته باشد.

سوالات رایج

1. مطالعه اینترونشنال الکتروفیزیولوژی چه اطلاعاتی به پزشک می دهد؟

– به پزشک برای فهمیدن علل ایجاد علائم بالینی کمک میکند.
– به پزشک برای تشخیص نیاز یا عدم نیاز به پیس میکر کمک می کند.
– با این مطالعه، بهترین روش برای درمان آریتمی های غیرطبیعی شناسایی می شود.
– هنگام درمان ریتم های غیرطبیعی به کمک پزشک می آید.



دکتر مرتضی خداپرست زواره

متخصص قلب
فوق تخصص اینترونشنال الکتروفیزیولوژی EPS
عضو هیئت علمی دانشگاه


آدرس

تهران، خیابان ولیعصر، روبه روی بیمارستان دی، کوچه دوم، پلاک یک، طبقه ششم، فروغ کلینیک


09906072060

ما را دنبال کنید