آنژیوگرافی
آنژیوگرافی قلب و عروق چیست؟
آنژیوگرافی قلب، روشی تشخیصی برای مشکلات قلبی عروقی است. آنژیوگرافی قلب قسمتی از روند کاتتریزاسیون قلب است که در آن از طریق لوله ای باریک به نام کاتتر، یک ماده ای رنگی به رگ تزریق می‌شود و از این طریق پزشک قادر به تشخیص محل و میزان گرفتگی عروق و در بعضی موارد درمان آن گرفتگی خواهد بود. البته غیر از گرفتگی عروق، بیماری هایی مثل تنگی و نارسایی دریچه های قلب، میزان فشار داخل حفره های قلب و شریان های ریوی، شدت بیماری قلبی مادرزادی با استفاده از آنژیوگرافی قابل تشخیص هستند. آنژیوگرافی قلبی بنا به تشخیص متخصص قلب از راه شریان دست و کشاله ران انجام می شود.
آنژیوگرافی چیست؟
به طور کلی آنژیوگرافی به تصویربرداری از رگ‌های خونی از طریق اشعه ایکس گفته می شود. به تصاویر بدست آماده از آنژیوگرافی، آنژیوگرام گفته می شود. آنژیوگرافی برای مشاهده عروق بسته یا گشاد شده در بخش های مختلف مثل مغز، قلب، شکم و پاها مورد استفاده قرار می گیرد.
در چه مواردی آنژیوگرافی قلب تجویز می شود؟
متخصص قلب با مشاهده ی موارد زیر برای فرد آنژیوگرافی تجویز می کند:
وجود علائم بیماری عروق کرونری مثل احساس درد در قفسه سینه، فک، گردن و بازوها
وجود مشکلات قلبی مادرزادی
مشاهده علائم غیرطبیعی در گزارش تست استرس قلب
داشتن مشکلات دریچه ای قلب که نیاز به جراحی دارد.
آنژیوگرافی قلب چگونه انجام می شود؟
در مرحله اول متخصص قلب با ایجاد برشی کوچک در ناحیه کشاله ران یا ساعد دست، لوله ای باریک و منعطف(کاتتر) را وارد شریان می کند و از طریق آن مایعی رنگی(ماده حاجب) را به درون عروق تزریق می کند. با تزریق ماده حاجب مشاهده عروق از طریق اشعه ایکس واضح تر انجام می شود. مشاهده تصویر عروق به متخصص محل گرفتگی یا تنگی عروق را نشان می دهد. سپس با تشخیص محل گرفتگی، بالن که قطعه ای منعطف است را وارد کاتتر می کند تا با باز و بسته شدن در محل گرفتگی چربی های موجود در رگ را فشرده کند و مسیر جریان خون را باز کند. در مواردی که احتمال گرفتگی مجدد عروق وجود دارد، استنت که قطعه ای توری است را از طریق کاتتر در رگ جای گذاری می کند تا شکل دیواره رگ را حفظ کند و مانع انسداد مجدد رگ شود.
درموارد حاد که گرفتگی از طریق آنژیوگرافی قابل درمان نباشد، برای فرد عمل جراحی قلب باز توصیه خواهد شد.
قبل از آنژیوگرافی قلب چه مواردی را باید رعایت کرد؟
درصورتی که از داروهای خاص مثل داروی فشارخون و قندخون استفاده می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر به ماده غذایی خاصی مثل ید حساسیت دارید یا مشکلات کلیوی و یا دیابت دارید به خاطر احتمال حساسیت به ماده حاجب، پیش از آنژیوگرافی، پزشک خود را درجریان بگذارید.
از چند روز قبل از آنژیوگرافی میزان مصرف مایعات را افزایش دهید.
در صورتی که سابقه حساسیت دارویی و یا احتمال بارداری وجود دارد، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
از هشت تا دوازده ساعت پیش از آنژیوگرافی نباید چیزی بخورید. احتمالا پزشک از شما بخواهد که شب قبل از انجام آزمایش در بیمارستان بستری شوید تا معاینات اولیه روی شما انجام شود.
توصیه می شود قبل از انجام آنژیوگرافی، حمام کنید و موهای اضافی محل کشاله ران و بازوها را کاملا تمیز کنید.
بعد از آنژیوگرافی چه مواردی را باید رعایت کرد؟
در روزهای اول بعد از انجام آنژیوگرافی، نباید وسایل سنگین بلند کنید.
مقدار مصرف مایعات را بعد از انجام آنژیوگرافی افزایش دهید.
24 ساعت بعد از آنژیوگرافی می توانید به صورت ایستاده دوش بگیرید.
تا سه روز پس از آنژیوگرافی نباید از وان استفاده کنید.
آنژیوگرافی قلب چه مزیت هایی دارد؟
ریسک پایین تری نسبت به عمل جراحی دارد.
امکان تشخیص و درمان به صورت همزمان در یک مرحله را فراهم می کند.
به متخصص این امکان را می دهد که محل دقیق گرفتگی را تشخیص دهد.
مدت زمان بهبودی پس از آن بسیار کوتاه است.
نیاز به مراقبت های خاص و ویژه ای پس از آن وجود ندارد.
هزینه و مدت زمان انجام آنژیوگرافی نسبت به سایر اقدامات درمانی بسیار کمتر است.
آنژیوگرافی قلب چه معایبی دارد؟
ممکن است محل برش آنژیوگرافی دچار عفونت شود.
در موارد بسیار نادر در حین آنژیوگرافی فرد دچار سکته مغزی یا قلبی شود.
بیمار به ماده حاجب یا اشعه ایکس حساسیت داشته باشد.
احتمال دارد فرد دچار تپش قلب یا ضربان قلب نامنظم شود.
در برخی موارد، فرد بعد از آنژیوگرافی دچار بی حالی، تهوع یا استفراغ می گردد.
آیا مایع رنگی (ماده حاجب) جذب بدن می شود؟
خیر، ماده حاجبی که از طریق آنژیوگرافی به شریان تزریق می شود بعداً از طریق کلیه ها و ادرار از بدن شما خارج می شود.
انجام آنژیوگرافی چقدر زمان می برد؟
به طور معمول، این آزمایش 30 دقیقه زمان می برد. در صورتی که نیاز به جای گذاری استنت باشد، این زمان بیشتر خواهد شد.
